Darowizna w związku – czyli co to właściwie znaczy
Darowizna to prezent – przekazanie majątku drugiej osobie bez zapłaty. Może to być pieniądz, samochód, działka, a nawet mieszkanie. W związkach, szczególnie tych długotrwałych, darowizny są częste: jeden partner kupuje drugiemu auto, przepisuje nieruchomość albo finansuje remont.
Ale co, jeśli związek się rozpadnie? Czy można odzyskać darowiznę po rozstaniu? Odpowiedź brzmi: czasem tak.
Kiedy można żądać zwrotu darowizny?
Prawo cywilne (art. 898–900 Kodeksu cywilnego) przewiduje możliwość odwołania darowizny. Można to zrobić, gdy:
- Obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności wobec darczyńcy,
czyli np. znieważał go, stosował przemoc, zdradził lub publicznie go upokorzył. - Darowizna nie została jeszcze wykonana, a sytuacja finansowa darczyńcy się pogorszyła – może wtedy odwołać obietnicę darowizny.
W praktyce więc nie chodzi o „zwykłe rozstanie”, tylko o zachowanie, które łamie zasady współżycia społecznego.
Czym jest rażąca niewdzięczność?
To pojęcie bardzo elastyczne. Sąd każdorazowo ocenia je indywidualnie.
Przykłady z orzecznictwa:
- zdrada po otrzymaniu darowizny,
- groźby wobec darczyńcy,
- zniszczenie wspólnego mienia,
- brak pomocy w chorobie,
- zerwanie kontaktu i wrogość.
Z kolei samo „pogorszenie relacji” czy „chłód emocjonalny” nie wystarczy.
Jak odwołać darowiznę po rozstaniu?
Aby skutecznie odwołać darowiznę, trzeba:
- Złożyć pisemne oświadczenie o odwołaniu darowizny – najlepiej listem poleconym.
- Uzasadnić przyczynę, wskazując konkretne zachowania obdarowanego.
- Zachować termin – masz rok od dnia, w którym dowiedziałeś się o rażącej niewdzięczności.
Jeśli obdarowany nie zwróci przedmiotu darowizny dobrowolnie, konieczne będzie wniesienie pozwu do sądu.
Czy można odzyskać darowiznę po rozwodzie?
Tak, ale z ograniczeniami.
Jeśli darowizna była dokonana między małżonkami, a potem nastąpił rozwód, to można ją odwołać tylko z powodu rażącej niewdzięczności.
Przykład:
Mąż przepisał żonie mieszkanie, a po rozwodzie żona wyrzuciła go z lokalu i uniemożliwiła kontakt z dziećmi.
Sąd w Lublinie uznał to za rażącą niewdzięczność i nakazał zwrot darowizny.
Co z darowizną dokonaną przed ślubem?
Jeśli darowizna została przekazana przed zawarciem małżeństwa, to nie wchodzi do majątku wspólnego.
Po rozstaniu można ją próbować odzyskać, jeśli obdarowany zachował się wobec darczyńcy skrajnie źle – np. dopuścił się przemocy lub oszustwa.
Co jeśli darowizna była wspólna (np. rodzice dali młodym mieszkanie)?
To częsty przypadek. Rodzice przekazują darowiznę „dla młodych”, a potem następuje rozwód.
Sąd Najwyższy uznał, że jeśli nie da się ustalić, kto był faktycznym obdarowanym, darowizna nie podlega zwrotowi, ale darczyńcy mogą żądać zwrotu części przypadającej na byłego małżonka.
Przykład:
Rodzice żony dali 100 tys. zł na wspólne mieszkanie. Po rozwodzie mogą żądać 50 tys. zł od byłego męża jako zwrot połowy darowizny.
Przykłady z praktyki
- Darowizna mieszkania w Lublinie – sąd nakazał zwrot połowy wartości lokalu, bo obdarowany dopuścił się przemocy wobec darczyńcy.
- Samochód podarowany partnerce – darczyńca odzyskał auto po wykazaniu zdrady i agresji.
- Darowizna pieniężna – sąd uznał, że zwykłe zerwanie relacji nie jest podstawą do zwrotu darowizny.
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy mogę odwołać darowiznę po kilku latach?
Tak, ale tylko w ciągu roku od momentu dowiedzenia się o niewdzięczności.
Czy darowizna między partnerami nieformalnymi też może być odwołana?
Tak – przepisy nie wymagają małżeństwa, liczy się sam fakt przekazania majątku.
Czy darowizna zawsze musi być zwrócona w naturze?
Nie – jeśli nie da się zwrócić rzeczy, trzeba oddać jej wartość pieniężną.
Odwołanie darowizny po rozstaniu to trudny krok, ale czasem konieczny. Prawo pozwala na odzyskanie majątku, gdy obdarowany zachował się skrajnie niewdzięcznie.
Warto jednak dobrze przygotować się do sprawy – zebrać dowody, świadków i złożyć pozew w odpowiednim terminie.
mecenas.best pomoże Ci ocenić, czy możesz odzyskać darowiznę po rozstaniu, przygotować pozew i reprezentować Cię przed sądem w Lublinie lub w całej Polsce.
0 komentarzy